درمان آرتروز آرنج دست و بهبود دامنه حرکت با روش های فیزیوتراپی

آرتروز آرنج معضلی است که معمولا آن را با عبارات انحطاط یا تحلیل آرنج نیز شناخته‌ایم اما پرکاربردترین اصطلاحی که برای این شرایط استفاده می‌شود ساییدگی آرنج است. عبارت ساییدگی و پاره شدن مفصل می‌تواند دقیقا شرایط ایجاد شده در مفصل را توصیف کند. آرتروز آرنج یک اختلال مزمن است که باعث تحلیل مفصل شده و بر غضروف و استخوان ساب کندرال آرنج تاثیر می‌گذارد. از کلمات ساییدگی و انحطاط می‌توان به این موضوع پی برد که آرتروز آرنج یک فرآیند تدریجی است و بر اثر تداوم نوعی شرایط خاص به وجود می‌آید. استئو آرتریت یکی از شایع‌ترین انواع آرتریت است که می‌تواند در هریک از مفاصل موجود در بدن بروز کند اما معمولا در بیشتر موارد مفاصل ستون فقرات، دست‌ها، پاها، زانوها و یا لگن به این بیماری مزمن دچار می‌شوند.

عملکرد آرنج

آرنج مفصلی است که با باز و بسته شدن به شما کمک می‌کند که اجسام را برداشته و یا جا‌به‌جا کنید. اکنون به این موضوع فکر کنید که در طول روز چقدر دستان خود را حرکت می‌دهید و روزانه چقدر از دستان خود برای حمل کیف‌های سنگین استفاده می‌کنید و یا به دستان خود تکیه می‌دهید و سپس در نظر بگیرید که مفصل آرنج شما در طول عمر شما چه میزان فشار را باید تحمل کند. بدن شما به گونه‌ای طراحی شده است که می‌تواند ساییدگی‌ها و آسیب‌های وارد شده به مفاصل را تا حدودی درمان کند، و در شرایطی که آسیب تداوم داشته باشد بدن سعی مي‌کند که تمام غضروف میان مفصلی شما را ترمیم کند. زمانی که میزان آسیب از حدی که بدن قابلیت ترمیم آن را داشته باشد بگذرد، سطح غضروف شروع به ریزش می‌کند و از بین می‌رود. این اتفاق باعث می‌شود که بخشی از استخوان ساب کندرال را درگیر کرده و آسیب‌های بیشتری به وجود می‌آید. استخوان ساب کندرال درگیر شده، به این آسیب واکنش نشان می‌دهد و شروع به تولید خارهایی استخوانی به نام استئوفیت می‌کند. این خارهای استخوانی در جبران غضروف‌های از بین رفته به وجود می‌آید. در همین حین، غضروف در حال نابودی و همینطور افزایش مایع سینوویال است. با حرکت این غضروف‌ها که به حالت شناور هستند، مفصل صداهایی مانند صدای خرد شدن و شکسته شدن می‌دهد که به این صدا کرپیتوس گفته می‌شود که می‌تواند دردناک باشد. زمانی که سلول‌های کپسول مفصلی سعی در تمیز کردن و از بین بردن غضروف‌های خرد شده دارند، واکنشی به وجود می‌آید که باعث التهاب در مفصل و التهاب مایع سینوویال می‌شود. دراین شرایط، خارهای استخوانی به همراه التهاب ایجاد شده در کپسول مفصل، هر دو بسیار دردناک و آزار دهنده خواهند بود. عبارت آرتریت به تنهایی به معنای التهاب مفصلی است.

آرتروز آرنج چرا و چه زمانی ایجاد می‌شود؟

علل شایع دخیل در بروز آرتروز آرنج شامل موارد زیر است:

• استئوآرتریت ابتدائی به عنوان نوعی بیماری مزمن شناخته می‌شود که بر اثر افزایش سن و انحطاط مفاصل در گذر زمان ایجاد می‌شود. با این حال افرادی نیز هستند که تا ۹۰ سالگی نیز بدون وجود هیچ گونه نشانه یا علائمی از این بیماری زندگی می‌کنند. این که با افزایش سن و گذر زمان به طور طبیعی برخی از عناصر محافظتی مفاصل‌مان را از دست می‌دهیم امری طبیعی و یک واقعیت است. با افزایش سن، نرسیدن آب کافی به بدن، کاهش گردش خون در مفاصل، کاهش سرعت بدن در ترمیم و درمان بافت‌های آسیب دیده باعث می‌شود که غضروف‌های موجود در سطح مفاصل بدن ما بیشتر در معرض آسیب قرار بگیرند.
• دومین عاملی که در بروز آرتروز‌ها موثر شناخته شده است، عامل ژنتیک و وراثت است. علاوه بر این، شیوه‌ی زندگی شما می‌تواند تاثیر زیادی داشته باشد، چاقی و افزایش وزن باعث می‌شود که وزن و فشار بیشتری بر مفاصل پاها، زانوها یا لگن وارد شود و در شرایطی که این فاکتورها در شخص مبتلا به آرتروز وجود داشته باشد، معمولا آرتروز در سطح شدیدتر ایجاد می‌شود و وضعیت وخیم‌تری خواهد داشت.
• شغل و فعالیت‌ها و سرگرمی‌های افراد نیز می‌تواند نقش بسزایی را در این زمینه ایفا کند. فعالیت‌های روزانه‌ی افرادی که شامل دویدن و یا استفاده از وسایل ورزشی سنگین می‌شود می‌تواند زمینه ساز ایجاد آسیب مستقیم در مفصل باشد. علاوه بر این اگر در گذشته آسیب‌هایی مانند ترک یا شکست درمفصل به وجود آمده باشد، احتمال ایجاد آرتروز زود هنگام را افزایش خواهد داد.
• بر اساس مطالعات، تخمین زده شده است که بیش از ۸ میلیون نفر، از یکی از انواع استئوآرتریت‌ها رنج می‌برند، که در این میان تعداد خانم‌هایی که به این بیماری مزمن مبتلا می‌شوند بیشتر از آقایان است. این بیماری در هر سنی بروز می‌کند مثلا فرد بیمار ممکن است فقط ۲۰ سال سن داشته باشد، اما در بیشتر موارد، علائم و نشانه‌های حاکی از آرتروز در نزدیکی ۵۰ سالگی مشاهده می شود.

آرتروز آرنج به چه صورت است و چه احساسی را در آرنج ایجاد می‌کند؟

آرتروز آرنج در ابتدا با نشانه‌هایی مانند درد آرنج و خشکی مفصل وجود خود را نشان می‌دهد. درد آرنج در این شرایط دردی منتشر است و به صورت سوزنی و در یک نقطه بروز نمی‌کند. با گذشت زمان، زمانی که غضروف مفصل تحلیل می‌رود و مفصل ساییدگی بیشتری پیدا می‌کند، نشانه‌ها و علائم تشدید می‌شوند و خشکی مفصل آرنج به حدی می‌رسد که حرکت دادن آرنج امری سخت و دشوار به نظر می‌آید. این خشکی و عدم تحرک گاهی اوقات باعث قفل شدن آرنج به صورت دردناک می‌شود. بر اثر خشکی و درد شدید، عضلات و رباط‌های اطراف مفصل آرنج ضعیف می‌شوند. در نتیجه‌ی این اتفاقات، مفصل آرنج ثبات خود را از دست داده و در معرض آسیب‌های بیشتری قرار می‌گیرد.  عضلات و تاندون‌های اطراف مفصل آرنج ممکن است دچار انقباض و اسپاسم شوند که این اتفاق برای جبران و حمایت بیشتر از مفصل آرنج رخ مي‌دهد. آرتروز آرنج بیماری مزمنی است که به طور تدریجی و در گذشت زمان ایجاد می‌شود. درد ناشی از آرتروز آرنج ممکن است روز به روز متغیر باشد با این حال در مواقعی که درد آن شدید باشد، بسیار اذیت کننده خواهد بود و معمولا به بیماران توصیه می‌شود که در این مواقع فقط استراحت کنند. درد ناشی از آتروز آرنج به صورت یک درد تیز توصیف می‌شود، دردی اذیت کننده مانند دندان درد که نوعی سوزش را با خود به همراه دارد. خشکی ناشی از آرتروز آرنج، صبح‌ها بسیار شدید خواهد بود که با گذشت نیم تا یک ساعت از بیدار شدن فرد و حرکت دادن دست‌ها، خشکی مفصل آرنج کاهش پیدا خواهد کرد. درد آرتروز آرنج در طول روز افزایش پیدا می‌کند و بعد از ظهر و شب به بیشترین مقدار خود می‌رسد. در این شرایط استراحت به همراه حرکت‌های آهسته‌ی مفصل و استفاده از پک گرم، بیشترین تاثیر را در کاهش درد خواهد داشت. نگه داشتن دست در یک حالت ثابت، مانند نگه داشتن اجسام برای مدتی طولانی، باعث افزایش میزان درد می‌شود و علاوه بر آن، بر طبق گفته‌های بعضی از بیماران، سرد شدن آب و هوا نیز باعث افزایش درد می‌شود. درد آرتروز آرنج همیشه در مفصل آرنج ثابت نمی‌ماند و بر طبق گزارشات، درد به سمت بالا در بازو و یا به سمت پایین در مچ دست نیز پخش می‌شود. علاوه بر این، انقباض و اسپاسم عضلات اطراف مفصل آرنج نیز به تنهایی می‌تواند بسیار دردناک باشد.

استئوآرتریت آرنج چگونه تشخیص داده می‌شود؟

پزشک با بررسی علائم و نشانه‌ها و همینطور، انجام برخی تست‌ها قادر به تشخیص استئوآرتریت آرنج خواهد بود. برای تایید تشخیص این بیماری با استفاده از اشعه ایکس از آرنج شما عکسبرداری می‌شود تا در صورت صحت تشخیص، درجه و میزان ساییدگی مفصل نیز اندازه گیری شود.

روش‌های درمانی موجود برای آرتروز آرنج چیست؟

درمان آرتروز آرنج معمولا احتیاجی به انجام جراحی نخواهد داشت، با این حال در بعضی شرایط که آرتروز آرنج بسیار پیشرفته بوده و تاثیر بسیار زیادی بر فعالیت‌ها‌ی روزانه‌ی شما داشته باشد، پزشک شما را به جراح ارتوپد معرفی می‌کند تا جراح وضعیت شما را بررسی کند. هدف تمام روش‌های درمانی برای آرتروز آرنج، کاهش میزان درد و جلوگیری از افزایش انحطاط و ساییدگی مفصل است. افراد در این شرایط برای اینکه نتیجه‌ی بهتری از درمان به دست آورند باید علاوه بر درمان، سبک زندگی خود را مدیریت کنند و از انجام برخی از فعالیت‌ها جلوگیری کرده یا تا حد ممکن آنها را کاهش دهند.

درمان دارویی 

پزشک ممکن است برخی مسکن‌های ضد التهاب را برای شما تجویز کند تا درد ناشی از ارتروز آرنج را کاهش داده و التهاب موجود در مفصل را کنترل کند. برخی کرم‌های موضعی نیز مانند کپسایسین، تاثیر بسزایی در کاهش درد خواهند داشت، این کرم‌ها که درترکیبات آن‌ها از فلفل‌ استفاده شده است، با مسدود کردن سلول‌های عصبی و جلوگیری از فعالیت آنها برای فرستادن سیگنال درد به مغز، باعث کاهش درد می‌شوند. بنا بر گزارش‌ها استفاده از این کرم‌ها بر روی دست تاثیر خوبی خواهد گذاشت، با این حال تمام بیماران نیز این روش را موثر گزارش نکرده‌اند. بعضی از بیماران ترجیح می‌دهند که از مکمل‌های گلوکوزامین و کندریتین استفاده کنند، چون این ترکیبات در بافت غضروف مفصل نیز وجود دارد.  تحقیقات اخیر در حال بررسی تاثیر این مکمل‌ها بر استئوآرتریت است. در شرایطی که وضعیت فرد وخیم‌تر باشد پزشک ممکن است از سست کننده‌های عضلات و یا تزریق کورتیزون برای کاهش التهاب و از بین بردن اسپاسم عضلات استفاده کند.

کورتیکواستروئیدها 

شما برای کاهش درد شدید ناشی از آرتروز و تورم و التهاب مفصل می‌توانید با تجویز پزشک از کورتیکو استروئید‌ها استفاده کنید. پزشک ممکن است این دارو را به صورت تزریقی یا به حالت قرص‌های بلعیدنی برای شما توصیه کند. تزریق کورتیکو استروئیدها نتیجه‌ی سریعتری در پی خواهد داشت اما نمی‌توان بیش از چند بار در یک سال این روش را انجام داد چون ممکن است باعث از هم گسیختگی بافت استخوان و غضروف شود. هر گونه کورتیکو استروئیدی که فرد مصرف می‌کند باید تحت نظارت و بررسی پزشک باشد، چون مصرف این داروها عوارضی مانند کاهش ویتامین D و در نتیجه وخیم‌تر شدن شرایط بیماری را در پی خواهد داشت.

فیزیوتراپی 

برای کاهش درد آرنج و بهبود آرتروز آرنج، فیزیوتراپی می‌تواند به عنوان بهترین روش معرفی شود، روشی که با انجام حرکات ورزشی مناسب و برنامه ریزی شده و افزایش آگاهی شما نسبت به بدن خود، باعث تغییر شرایط و بهبود شما خواهد شد. در مواجهه با درد‌های شدید و حاد بهتر است در ابتدا از فیزیوتراپی غیر فعال استفاده کنید تا درد شما تا حدودی بهبود پیدا کند. فیزیوتراپی غیر فعال شامل موارد زیر می‌شود:

• پک‌ سرد/ گرم: شما با استفاده از سرما یا گرما می‌توانید درد خود را کاهش دهید. انتخاب این که از پرس گرم یا سرد استفاده کنید بستگی به خود شما دارد زیرا بعضی از افراد پک سرد و بعضی دیگر پک گرم را ترجیح می‌دهند. توصیه می‌شود که این کار را بعد از ظهر‌ها و یا بعد از انجام فعالیت‌هایی که باعث ایجاد درد شده‌اند انجام دهید. پک سرد باید ۱۰ تا ۱۵ دقیقه روی محل مورد نظر قرار گیرد و سپس به مدت ۳۰ دقیقه از روی آرنج برداشته شود، در صورتی که اگر پک گرم را استفاده می‌کنید بهتر است به مدت ۲۰ تا ۳۰ دقیقه روی آرنج خود نگه دارید. دستگاه‌های الکترو تراپی TENS نیز می‌توانند تاثیر زیادی در این زمینه داشته باشند.
• استراحت: در مواقعی که درد آرنج شما افزایش یافته است می‌تواند بسیار کمک کننده باشد اما در عین حال انجام فعالیت‌های کنترل شده نیز در همین زمان بسیار مهم خواهد بود.
• اسپیلینت یا آرنج بند: پزشک ممکن است برای شما آرنج بندهای طبی و قالب‌های مخصوص آرنج را تجویز کند تا آرنج شما در یک وضعیت ثابت مخصوصا در حین خوابیدن قرار گیرد.
• تمرین‌های سبک: تمرین‌های سبک و آرامی که توسط پزشک و یا فیزیوتراپ برای شما در نظر گرفته می‌شود نه تنها استقامت و استحکام مفصل شما را افزایش می‌دهد و انعطاف آن را بیشتر کرده بلکه از آسیب‌هایی که ممکن است در آینده برای شما پیش آید جلوگیری می‌کند.
• درمان‌های دستی: بعضی از بیماران معتقدند که درمان‌های دستی مانند کایرو پراکتیک یا استئوپاتی تاثیر بیشتری در کاهش درد آن‌ها دارد و نه تنها درد را کاهش می‌دهد بلکه با کاهش خشکی مفصل به آن‌ها این امکان را می‌دهد که فعالیت‌های روزانه‌ی خود را راحت‌تر انجام دهند. پزشک متخصص در زمینه‌ی کایرو پراکتیت در درمان‌های خویش از طب سوزنی نیز استفاده خواهد کرد.
• ماساژ درمانی: ماساژدرمانی نیز برای رهایی از اسپاسم عضلات اطراف مفصل موثر خواهد بود.
• تحریک الکتریکی عضلات: با استفاده از دستگاه تنس (تحریک کننده‌ی عصب عضلات). این دستگاه از پدهایی تشکیل شده است که شما باید آن‌ها را روی پوست خود قرار دهید. این پدها مسیر عبور مقدار کمی جریان الکتریکی به پوست و عضلات زیر پوست شما هستند. تحقیقات نشان داده است که تحریک عضلات به وسیله‌ی جریان الکتریکی باعث آزاد شدن ضد درد‌های طبیعی شده و مسیر انتقال درد را مسدود می‌کند.
• لیزر درمانی: لیزر درمانی نیز یکی از روش‌های دیگر برای کاهش درد و افزایش گردش خون در محل درد می‌باشد.

پلاسمای غنی از پلاکت یا پی‌آر‌پی

پی‌آرپی با استفاده از نمونه‌ای از خون فرد انجام می‌شود به این صورت که مقدار کمی از خون بیمار را برداشته و با استفاده از سانتریفیوژ لایه‌های آن را جدا می‌کنند، سپس یکی از بخش‌های تفکیک شده را به آرنج تزریق خواهند کرد. تحقیقات علمی نشان داده است که این روش در کاهش درد ناشی از انحطاط مفاصل موثر واقع شده است ـ پی‌آرپی یا همان پلاسمای غنی از پلاکت، شامل تفکیک و جمع آوری پلاکت‌های بدن فرد بیمار و تزریق آن به قسمت مورد نیاز است، که در این روش علاوه بر پلاکت‌، فاکتورهای پروتئین ساز و ترمیم کننده‌ی بدن نیز شرکت خواهند داشت و می‌توانند به کاهش التهاب و ترمیم بافت‌های آسیب دیده کمک کنند. این روش را می‌توان در مطب پزشک انجام داد. نمونه‌ای از خون شما برداشته می‌شود و بعد از تفکیک و جداسازی پلاکت‌ها، دوباره آن را به محل مورد نظر تزریق می‌کنند تا فرآیند درمان آغاز شود.

اوزون تراپی 

اوزون تراپی نیز یکی دیگر از تزریقاتی است که می‌تواند در درمان آسیب‌های آرنج موثر واقع شود. اوزون تراپی به این روش انجام می‌شود که مقداری از خون شما را برداشته و آن را در معرض اوزون قرار می‌دهند و سپس به بدن شما تزریق می‌کنند. اوزون تراپی در درمان این نوع از آسیب‌ها بسیار موثر خواهد بود چون به عوامل دخیل در ایجاد درد مانند ویروس‌، باکتری، قارچ، انگل، مخمرها و عناصر سمی حمله کرده و آن‌ها را از بین می‌برد.

روش‌های جراحی 

جراحی برای درمان انحطاط مفاصل دست، مچ و آرنج شامل موارد زیر می‌شود:

• ترمیم و ساخت تاندون‌ها: این روش برای ثبات مفاصلی که با آسیب‌های مزمن رباط مواجه شده اند استفاده می‌شود. جراح با استفاده از میکروسکوپ‌های بسیار قوی مخصوص جراحی، انتهای عصب‌ها یا تاندون‌ها را به یکدیگر می‌دوزد.
• ساخت و ترمیم ترکیبی استخوان‌ها: این روش در شرایطی که استخوان‌ها تخریب شده باشند انجام می‌شود مانند استئومیلیتی (عفونت استخوان) و یا استئونکروز. این روش معمولا به صورت میکرو جراحی انجام می‌گیرد.
• آرتروسکوپی آرنج برای کاهش درد آرتروز آرنج استفاده می‌شود. در این روش، جراح برش‌های کوچکی را در محل مورد نظر روی پوست ایجاد می‌کند سپس دوربین‌های بسیار کوچکی وارد این برش‌ها می‌شوند تا به پزشک کمک کنند که بتواند بافت‌های تخریب شده و تحلیل رفته را دیده و از میان بردارد. در این روش از ابزار‌های بسیار کوچک استفاده می‌شود و علاوه بر حذف بافت‌های آسب دیده، بافت‌های سالم نیز ترمیم می‌گردند.
• فیوژن یا ادغام مفصل: در صورتی که برای درمان مفصل احتیاجی به جایگزینی آن نباشد، می‌توان از عمل فیوژن استفاده کرد. پزشک در این روش مفصل را ادغام کرده و ساختار آن را تجدید می‌کند. این جراحی علاوه بر این که در کاهش درد بسیار موثر خواهد بود باعث می‌شود که حرکت و جابجایی‌های مفصل نیز متوقف شود.
• جایگزینی مفصل: زمانی انجام می‌شود که سطح مفصل کاملا از بین رفته باشد. در این جراحی، مفصلی که کاملا از بین رفته است با یک مفصل مصنوعی دیگر، که گاهی از بدن فرد بیمار گرفته می‌شود، جایگزین می‌شود. هدف از انجام جراحی جایگزینی مفصل، توقف درد و بازگرداندن فعالیت‌های مفصل است. با وجود اینکه بسیاری از مفاصل دست و مچ دست قابل جایگزینی هستند، با این حال این جراحی باید توسط یک جراح متخصص و با تجربه انجام شود. پزشک با تجربه می‌تواند با جایگزینی مفصل نتیجه‌ی مطلوبی را برای شما رقم بزند.

بعد از انجام جراحی بیماران باید تحت نظر یک فیزیوتراپیست باشند تا با انجام حرکات و تمرین‌های مخصوص بتوانند به بازیابی مفصل خود کمک کرده و استقامت مفصل آرنج، دست یا مچ دست را به آن بازگردانند.

“کپی فقط با ذکر منبع و لینک بلامانع است.”