درمان انواع پارگی مینیسک داخلی زانو با توانبخشی قبل و بعد از جراحی

در افراد جوانتر، مینیسک زانو معمولا به علت آسیب دیدگی پاره می‌شود ,با پیچیدن زانو در حالت نسبتا خمیده این اتفاق می‌افتد.

بیشتر آسیبهای مینیسک اغلب با ورزش مرتبط است. مینیسک می‌تواند به صورت قدامی ,خلفی و شعاعی(به شکل منقار طوطی) ،پاره شود یا می‌تواند شبیه به شکل دسته‌ی سطل باشد.

در افراد مسن ممکن است که پارگی ناشی از تحلیل طبیعی مینیسک مرتبط با سن یا آرتروز شدید سطح استخوان فمورال(استخوان ران) به مینیسک نرم باشد. در این مورد، ممکن است جراحی هم برای ترمیم مینیسک و هم ترمیم سطح مفصل آسیب دیده لازم باشد.

با توجه به نوع پارگی مینیسک، ممکن است ترمیم آن پیچیده باشد. اگر پارگی مینیسک زیاد باشد و به طور کامل درمان نشود ممکن است باعث ایجاد تغییرات زودرس و تحلیل استخوان (آرتروز) شود

انواع پارگی مینیسک

همه پارگی‌های مینیسک مثل هم نیستند. تعیین نوع پارگی مینیسک از طریق اسکن [MRI] در طی تشخیص مهم است. برنامه درمانی شما نیز بر اساس نوع پارگی طراحی می‌شود. برخی پارگی‌ها ممکن است با احتیاط بیشتری مورد درمان قرار گیرند. پارگی‌های دیگر ممکن است از طریق جراحی درمان شوند.
هفت نوع پارگی مینیسک وجود دارد:

پارگی ناشی از ساییدگی(درسن بالا)

 مینیسک با لبه‌های ساییده شده و ناهموار می‌تواند نشانه ای از تحلیل استخوان باشد. اگر لبه داخلی مینیسک درگیر باشد، احتمال آسیب و عوارض بعدی کمتر است. اگر کل مینیسک نشان‌ دهنده لبه‌های ساییده باشد، ممکن است در حرکات شدید فرو بریزد. مینیسکی که تحلیل رفتگی شدید داشته باشد برای عملکرد جذب شوک ناتوان است.یکی از پیامدهای احتمالی آن آرتروز زانو (آرتروز زانو)است.

پارگی شعاعی

در پارگی شعاعی، پارگی در لبه جانبی مینیسک رخ می‌دهد. پارگی در لبه منیسک ایجاد می‌شود و به طرف داخل پیش می‌رود. در این نوع پارگی، بخش داخلی مینیسک ممکن است به علت کمبود خون به طور کامل درمان نشود.

پارگی شبیه به منقار طوطی

اگر پارگی شعاعی مورب درمان نشود، می‌تواند منجر به پارگی شبیه به منقارطوطی شود. هنگامی که پارگی شعاعی مورب بهبود می‌یابد، ظاهر پارگی حالت منقار گردی شکل خواهد گرفت.

پارگی محیطی

این نوع پارگی ممکن است در امتداد طول غضروف ایجاد شود.

پارگی دسته سطلی

پارگی در امتداد طول مینیسک‌ها ممکن است منجر به جدا شدن یکی از قسمتهای استخوان ساق پا شود، که فلاپ تشکیل شده شکلی شبیه به دسته سطل دارد. پارگی دسته سطلی به احتمال زیاد باعث صاف شدن کامل زانو، قفل شدن و درد می‌شود. این نوع پارگی موجب بروز آسیبهای بیشتری می‌شود.

 پارگی افقی

 پارگی افقی نوع نادر پارگی محسوب می‌شود، با یک شکاف افقی در تنه مینیسک ظاهر می‌شود. این پارگی معمولا پس از یک آسیب جزئی رخ می‌دهد و سپس با تحلیل رفتن استخوان، ادامه می‌یابد.

پارگی شبیه به بال

این نوع پارگی به واسطه شکاف افقی در وسط منیسک مشخص می‌شود. فلاپ تشکیل شده ممکن است گهگاه تلنگر بزند(پرش سطحی) و منجر به علائم مرتبط با آسییب‌های مینیسک شود.

علائم و نشانه‌های پارگی مینیسک

همانند سایر آسیب های زانو، آسیب منیسک به علت درد حاد و یا ناگهانی در امتداد مفصل زانوی‌درگیر, ایجاد می‌شود. تمام نشانه‌های التهاب شامل قرمزی، گرما، درد، تورم و افت عملکرد ، ممکن است در طی معاینه فیزیکی توسط پزشک مشاهده و مشخص شود.
شخص مبتلا به منیسک ممکن است علائم و نشانه های زیر را تجربه کرده و گزارش دهد:

تشخیص پارگی مینیسک

اگر آسیب مشکوک به پارگی مینیسک باشد، پزشک ممکن است ابتدا رادیوگرافی ساده را انجام دهد تا آرتروز و شکستگی را رد کند.

برای تایید تشخیص، یک تست تصويربرداری رزونانس مغناطیسی [MRI] انجام می‌شود. این آزمایش تشخیصی به عنوان کنترل و بررسی تصویری استاندارد برای پاتولوژیهای مشکوک به مینیسک به کار می‌روند. [MRI] برای گرفتن تصاویر واضح و روشن از بافت نرم در مفصل زانو قابل اعتمادتر است.

آرتروسکوپی هم می‌تواند یک ابزار قابل اعتماد برای تشخیص پارگی مینیسکی باشد،البته اگر توسط یک آرتروسکوپیست ماهر انجام شود. تحقیقات نشان داده است که آرتروسکوپی در تشخیص پارگی‌های مینیسکی تقریبا 100٪ مشخص و دقیق است.

درمان پارگی مینیسک

پارگی‌های جزیی معمولا نیازی به عمل جراحی ندارند، به خصوص اگر در قسمت بیرونی مینیسک قرار داشته باشند چون منبع خون مناسب وجود دارد. این پارگی‌ها نسبتا سریع و به خودی خود درمان می‌شوند. درمان ممکن است شامل موارد زیر باشد

درمان اولیه

استراحت: فعالیتهایی که سبب آسیب دیدگی می‌شود را متوقف کنید و به زانوی خود به اندازه کافی استراحت بدهید. در برخی موارد ممکن است توصیه شود که از عصا استفاده کنید تا وزن خود را روی زانوی آسیب دیده نیاندازید و زانو کاملا بهبود پیدا کند.

یخ: یخ یا کمپرس سرد را چندین بار در روز به مدت 15 دقیقه به زانوی خود بمالید تا زمانی که درد و تورم پایین بیاید. پک یخ  را در یک حوله قرار دهید. آن را به طور مستقیم بر روی پوست قرار ندهید زیرا ممکن است آسیب بافتی ایجاد کند.

فشرده سازی: از باند فشرده سازی الاستیک استفاده کنید تا تورم را پایین بیاورد و از زانوی شما حمایت کند.

بالا گرفتن: دراز کشیده و بالش زیر زانوی خود قرار دهید تا جایی که زانو بالاتر از سطح قلب قرار بگیرد. این باعث می‌شود تورم به حداقل برسد.

داروهای ضد التهاب : مسکن‌ها مانند استامینوفن و ایبوپروفن می‌تواند به کاهش درد و کاهش تورم در ناحیه آسیب دیده کمک کند.

فیزیوتراپی

درمان فیزیوتراپی می‌تواند به شما کمک کند که عضلات پای خود را تقویت کنید، زانوی خود را استحکام بیشتری ببخشید و زانو محدوده حرکتی و انعطاف پذیری طبیعی خود را به دست آورد. درمان فیزیوتراپی شما با اهداف زیر انجام می‌شود:

• کاهش درد و التهاب
• دستیابی به دامنه حرکتی طبیعی مفصل
• تقویت زانو: به خصوص عضله چهارسرران و همسترینگ
• تقویت اندام تحتانی: ماهیچه ساق پا، لگن خاصره و مفصل ران
• بهبود توازن پاتلوفمورال ـ(کشکک زانو)
• به دست آوردن طول طبیعی عضلات ,بهبود ایستایی اندامها و تعادل. بهبود شیوه و عملکرد هنگام پیاده روی، دویدن، نشستن،پریدن و فرود آمدن
• کاهش احتمال آسیب مجدد

با توجه به نظریه طب سوزنی، “چی”(جریان انرژی در بدن) در بدن در دوازده مسیر اصلی جریان دارد، یعنی مریدین‌ها(چاکراه انرژی)، هر کدام به اندامهای داخلی و سیستمهای بدن مربوط می‌شوند. متخصص طب سوزنی شما با قرار دادن سوزنهای تکی واستریل شده بسیار ظریف، در نقاط خاص در امتداد مریدین‌ها، می‌تواند جریان خون را تغییر داده و جابه‌جا کند تا بدن از تنش، استرس و درد رهایی یابد. جریان بی‌وقفه و متعادل انرژی در طول این مریدین‌ها به سلامت کلی بدن کمک می‌کند. با این حال، انسداد و عدم توازن باعث درد و بیماری می‌شود.

الکتروتراپی و روش‌های موضعی

الکتروتراپی و روشهای موضعی برای کمک به کاهش درد و واکنش درمانی طبیعی بدن از طریق افزایش انرژی (الکتریکی، صدا، نور، مغناطیسی، دما)، استفاده می‌شود.

الکتروتراپی و روشهای موضعی دارای مزایای کوتاه مدت هستند که می‌توانند قبل ازشروع دیگر روشهای طولانی مدت مانند تمرین کمک ‌کننده باشند.

با آنکه بسیاری از بیماران مزایای فوری روش الکتروتراپی را احساس خواهند کرد،اما عاقلانه است که از روشهای غیر مستقیم مانند داروهای مسکن یا ضد التهاب هم استفاده کنید.

به عبارت دیگر، روشهای الکتروتراپی و روشهای موضعی روشهایی برای کاهش درد یا کاهش التهاب هستند که باعث تسکین و تحریک کوتاه مدت می‌شود، که به شما کمک می‌کند تا حرکت و عملکرد شما به آسانی هر چه تمام‌تر تا زمانی که علت معلوم شود, انجام شود. روشهای الکتروتراپی عبارتند از:

• اولتراسوند
• لیزر
• تحریک الکتریکی عصب ترانس کوتانئوس [TENS] این وسیله را آنلاین خریداری کنید
• درمان میدان مغناطیس

روشهای موضعی عبارتند از:

یخ – پک‌های یخ را آنلاین بخرید

گرما – پک‌های گرم را آنلاین بخرید

تزریق اوزون وپی آرپی

پارگیهای مینیسک می‌توانند با درجات متفاوتی از شدت درد و تورم همراه شوند.

انواع مختلفی از تکنیک‌های احیا کننده پزشکی وجود دارد که به درمان و از بین بردن درد و پارگی‌های مینیسک کمک می‌کنند. یکی از گزینه‌های درمانی که برای بهبود مفاصل و رباطهای آسیب دیده ناشی از پارگی منیسک به کار می رود، تزریق “پلاکت ازن رسانی شده” است. این درمان پلاسمای غنی از پلاکت را با اوزون درمانی ترکیب می‌کند! ترمیم پارگی مینیسک اغلب به پلاسمای غنی از پلاکت و تزریق اوزون درمحل آسیب به آسانی واکنش نشان می‌دهد.

پلاکتهای خون شامل فاکتورهای رشد هستند که برای روند بهبودی مفید هستند. ترکیب کردن پلاسمای غنی از پلاکت خود بیمار کمک می‌کند تا روند بهبودی سرعت پیدا کند و اغلب باعث تحریک و تقویت واکنش طبیعی بدن به آسیب می‌شود. اوزون به عنوان یک ضد التهاب عمل میکند و پلاکتها ترمیم بافت را با آزادسازی فاکتورهای رشد آغاز میکنند. هر دوی این عوامل، روند بهبودی را با جذب سلولها و ترمیم آنها که شامل سلولهای بنیادی حیاتی می‌شوند, آغاز میکنند.

جراحی

جراحی آرتروسکوپی ممکن است برای پارگی‌های بزرگتر در بخش بیرونی مینیسک یا پارگی در ناحیه داخلی توصیه شود.

آرتروسکوپ یک ابزار جراحی بسیار کوچک است که شامل یک لوله باریک ,یک لنز و یک سیستم روشنایی است که به جراح کمک میکند تا داخل مفصل را ببیند.ابزار جراحی باریک از طریق برشهای کوچکی وارد میشوند. برای آرترسکوپ برشهای حدودا به طول  “½ تا ¼ ” نیاز است و لازم نیست مفصل به طور کامل باز شود.

پس از برشهای کوچک، جراح فضای مفصل را با محلول استریل سالین (آب نمک) پر می‌کند. مایع مفصل را گسترش میدهد و اجازه میدهد تا جراح زانوی شما را بهتر ببیند. بعد، آرتروسکوپ وارد می‌شود. ممکن است برای مشاهده مفصل از زوایای مختلف جای آن تغییر داده شود. جراح ممکن است برشهای کوچکتری ایجاد کند و از ابزارهای جراحی بلند و باریک دیگری استفاده کند تا قسمتهای مینیسک پاره شده را اصلاح کند. برای صاف کردن مینیسک باقیمانده، از تراشنده جراحی استفاده می‌شود.

راهنمای ورزش آرتروسکوپی زانو

ورزش منظم برای بازگرداندن قدرت و تحرک به زانو و همینطور بهبودی کامل پس از عمل جراحی آرتروسکوپی بسیار مهم است. جراح ارتوپد و یا فیزیوتراپیست شما ممکن است توصیه کند که شما برای حدود 20 تا 30 دقیقه، 2 یا 3 بار در روز ورزش کنید. آنها ممکن است برخی از تمرینات زیر را پیشنهاد کنند.هر کدام را 10 بار تکرار کنید. همچنین ممکن است به شما برنامه پیاده روی را توصیه کنند.

انقباض همسترینگ

هیچ حرکتی نباید در این تمرین انجام شود. با زانوهایی که حدود 10 درجه خم  شده است بنشینید یا دراز بکشید . پاشنه پای خود را به کف بکشید، عضلات پشت پشت ران را منقبض کنید. 5 ثانیه نگه دارید، سپس رها کنید.

انقباض عضله چهارسر ران

روی شکم دراز بکشید یک رول حوله زیر مچ پای زانوی آسیب دیده قرار دهید. مچ پا را روی رول حوله فشاردهید. پای شما باید تا حد ممکن صاف باشد. 5 ثانیه نگه دارید، سپس استراحت کنید.

بالابردن پا به صورت مستقیم

روی کمرخود دراز بکشید، زانوی سالم خود را خم کنید. زانو آسیب دیده خود را صاف کنید وپای صاف را به آرامی  در حدود 6 اینچ بلند کنید، سپس 5 ثانیه نگه دارید. 6 اینچ دیگر پا را بالا بیاورید، هر بار آن را کمی نگه دارید. سپس با روند معکوس به موقعیت شروع بازگردید.

انقباض باسن

همانطور که روی پشتتان قرار گرفته اید، ماهیچه‌های باسن خود را منقبض کنید. برای 5 ثانیه به حالت منقبض نگه دارید، سپس رها کنید.

بالا بردن پای کشیده،در حالت ایستاده

در صورت لزوم، دست خودتان را به جایی بگیرید و به آرامی پای آسیب دیده خود را به صورت صاف و  به طرف جلو بلند کنید. به موقعیت شروع بازگردید.

تمرین پیشرفته: قبل از شروع، وزن خود را به مچ پا اضافه کنید، ابتدا با وزن 1 پوند و در طول 4 هفته حداکثر به 5  پوند برسانید.

کشش قسمت انتهای زانو به صورت طاق باز

 روی کمر خود دراز بکشید یک رول حوله زیر زانوی خود قرار دهید.

زانوی خود را صاف کنید (هنوزهم توسط رول حوله حمایت می‌شود) و آن را برای 5 ثانیه نگه دارید. به آرامی به موقعیت شروع برگردید.

پیشرفته: قبل از شروع، وزن خود را به مچ پا اضافه کنید، ابتدا با وزن 1 پوند و حداکثر در عرض 4 هفته به وزن 5 پوند برسانید.

بالا بردن پای کشیده

روی کمرخود دراز بکشید، زانوی سالم خود را خم کنید. زانوی دیگر خود را صاف بگیرید وماهیچه چهار سر ران را منقبض کنید. حالا به آرامی پای خود را ۱۲ اینچ از زمین بالا بگیرید سپس به آرامی به زمین نزدیک کنید و استراحت کنید.

تمرین پیشرفته: قبل از شروع، وزن خود را به مچ پا اضافه کنید، ابتدا با وزن 1 پوند شروع کنید و در طول 4 هفته حداکثر به وزن 5 پوند برسانید.

حالت نیمه نشسته با صندلی

صندلی مطالعه یا کانتر آشپزخانه را بگیرید, پاهای خود را 6-12 اینچ از صندلی یا کانترفاصله بدهید. در حالی که پشت خود را صاف نگه داشته‌اید، به آرامی زانوهایتان را خم کنید. نباید کمتر از 90 درجه شود. 5-10 ثانیه نگه دارید دوباره به آرامی برگردید و استراحت کنید.

یک گام به بالا وجلو

پای خود را با حرکت رو به جلو و به ارتفاع 6 اینچ،روی سکو یا چهار پایه قرار دهید ,اینکار را با پای آسیب دیده انجام دهید. پای خود را پایین آورده و به موقعیت شروع بازگردید. با افزایش قدرت ارتفاع سکو را افزایش دهید.

گام بالا، جانبی

پای خود را بر روی یک سکو یا چهار پایه به ارتفاع 6 اینچ قرار دهید، با پای آسیب دیده خود اینکار را انجام دهید. پای خود را پایین بیاورید و به موقعیت شروع بازگردید. با افزایش قدرت بدنی ارتفاع سکو را افزایش دهید.

پیاده روی

پیاده روی یک فعالیت جسمانی عالی برای مراحل میانی بهبودی پس از جراحی (پس از 2 هفته) است..

دویدن

پزشک شما ممکن است به منظور محافظت از زانوی شما، پیشنهاد کند که برای مدتی پس از جراحی، ازفعالیتهای نظیر دویدن اجتناب کنید. طول این مدت بستگی به نوع عمل جراحی شما دارد. برای مثال، اگرشما بازسازی [ACL] یا ترمیم مینیسک انجام داده باشید، تا اینکه فقط غضروف پاره شده را درآورده باشید محدودیت دویدن برای شما متفاوت خواهد بود. پزشک به شما خواهد گفت که چه موقع به تدریج می‌توانید فعالیتهایی مانند دویدن را از سر بگیرید.